Công an TPHCM vừa công khai những điểm yếu nghiêm trọng trong an toàn sử dụng xe điện, đặc biệt là các nguy cơ liên quan đến cháy nổ. Qua đó, lực lượng chức năng cảnh báo người dân và doanh nghiệp cần nâng cao nhận thức về phòng chống rủi ro để bảo đảm an toàn tính mạng và tài sản. Bài viết dưới đây sẽ làm rõ các nguyên nhân, khuyến cáo và biện pháp ứng phó hiệu quả giúp giảm thiểu tai nạn cháy nổ xe điện.
Nguy cơ từ pin và bộ sạc trôi nổi
Xe điện đang trở thành lựa chọn phổ biến tại nhiều thành phố lớn, nhưng đồng thời cũng ẩn chứa nhiều rủi ro tiềm tàng do các thiết bị pin và bộ sạc không rõ nguồn gốc. Công an TPHCM đã chỉ ra rằng, phần lớn các vụ cháy nổ liên quan đến xe điện xuất phát từ những sản phẩm kém chất lượng, không tuân thủ tiêu chuẩn an toàn. Điều này gây ra hiểm họa nghiêm trọng cho người dùng và cộng đồng xung quanh, khi mà hệ thống quản lý và quy chuẩn về an toàn cho xe điện tại Việt Nam vẫn còn nhiều bất cập cần khắc phục.

Thượng tá Nguyễn Văn Tùng cung cấp thông tin tại cuộc họp báo.
Nguyên nhân chính gây cháy xe điện liên quan đến pin
Pin lithium-ion được xem là trái tim của mọi chiếc xe điện, tuy nhiên đây cũng là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến các vụ cháy nếu không được sản xuất và bảo dưỡng đúng cách. Pin có thể phát nổ do quá nhiệt, ngắn mạch hoặc bị hỏng hóc do tác động cơ học. Một số trường hợp còn do lỗi thiết kế bên trong khiến quá trình sạc không ổn định, làm gia tăng nguy cơ mất kiểm soát nhiệt độ dẫn đến cháy nổ.
Ảnh hưởng của pin kém chất lượng và bộ sạc không rõ nguồn gốc
Trên thị trường hiện nay xuất hiện nhiều loại pin và bộ sạc trôi nổi với giá thành rẻ nhưng chất lượng thấp. Những thiết bị này thường không có chứng nhận kiểm định kỹ thuật, dễ xảy ra hiện tượng quá tải dòng điện hay đoản mạch khi sử dụng. Hậu quả là nguy cơ chập cháy được đẩy lên cao hơn rất nhiều so với việc sử dụng các sản phẩm chính hãng, đạt chuẩn quốc tế.
Thực trạng thiếu quy chuẩn an toàn cho xe điện tại Việt Nam
Hiện nay, Việt Nam chưa có một bộ quy chuẩn kỹ thuật bắt buộc hoàn chỉnh dành riêng cho xe điện về mặt phòng chống cháy nổ. Điều này tạo nên khoảnh trống pháp lý khiến các nhà sản xuất và nhập khẩu dễ dàng đưa ra thị trường những sản phẩm chưa đảm bảo an toàn tuyệt đối. Sự thiếu hụt này cũng ảnh hưởng đến công tác giám sát và xử lý sự cố khi có tình huống cháy xảy ra.
Nỗ lực xây dựng tiêu chuẩn quốc gia về phòng cháy chữa cháy đối với xe điện
Nhận thức được mức độ nghiêm trọng của vấn đề, Công an TPHCM phối hợp cùng các đơn vị chức năng đang thúc đẩy việc xây dựng tiêu chuẩn quốc gia riêng biệt cho xe điện về mặt phòng chống cháy nổ. Tiêu chuẩn này dự kiến sẽ bao quát mọi khía cạnh từ thiết kế pin, hệ thống sạc cho đến yêu cầu bảo dưỡng thường xuyên nhằm giảm thiểu tối đa nguy cơ xảy ra sự cố.
Khuyến cáo an toàn khi sử dụng xe điện
Để hạn chế nguy cơ cháy nổ khi sử dụng xe điện, người tiêu dùng cần tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn an toàn từ phía chuyên gia cũng như lực lượng chức năng. Việc kiểm tra định kỳ và bảo dưỡng pin cùng hệ thống điện đóng vai trò cực kỳ quan trọng nhằm phát hiện sớm dấu hiệu hư hỏng hoặc sai sót kỹ thuật. Ngoài ra, lựa chọn pin và bộ sạc chính hãng cũng là yếu tố then chốt giúp đảm bảo độ bền và sự ổn định trong quá trình vận hành.
Kiểm tra định kỳ và bảo dưỡng pin, hệ thống điện
Người dùng nên thường xuyên mang xe đi kiểm tra tại các trung tâm uy tín để đánh giá tình trạng hoạt động của pin cũng như hệ thống dây điện bên trong. Việc này giúp phát hiện kịp thời những dấu hiệu bất thường như rò rỉ hóa chất, mối nối lỏng hoặc dấu hiệu quá nhiệt để xử lý trước khi phát sinh các vấn đề nghiêm trọng.
Lựa chọn thiết bị sạc và pin chính hãng
Chọn mua sản phẩm do các nhà sản xuất uy tín cung cấp sẽ giúp người dùng yên tâm về chất lượng cũng như khả năng tương thích giữa pin và bộ sạc. Bộ phận kỹ thuật của các thương hiệu đáng tin cậy thường tuân thủ nghiêm ngặt quy trình kiểm định nhằm đảm bảo tính ổn định khi sạc và giới hạn nguy cơ chập cháy.
Hướng dẫn sạc an toàn, tránh sạc qua đêm và nơi kín
Thói quen sạc xe qua đêm hoặc trong không gian kín khiến nhiệt độ tăng cao khó kiểm soát có thể dẫn đến tai nạn đáng tiếc. Người dùng cần chú ý thực hiện sạc ở nơi thoáng khí, tránh xa vật liệu dễ bén lửa đồng thời không nên để thiết bị tiếp tục hoạt động sau khi đã đầy pin để giảm thiểu nguy cơ phát sinh sự cố.
Điều kiện khu vực sạc pin đảm bảo thông thoáng và chống cháy
Khu vực tiến hành sạc cần được trang bị hệ thống thông gió tốt nhằm giúp nhiệt lượng tỏa ra nhanh chóng được xử lý. Đồng thời cần bố trí thảm chống cháy hoặc vật liệu chịu nhiệt để giảm thiểu tổn thất nếu chẳng may xảy ra sự cố chập cháy ban đầu.
Biện pháp giảm thiểu rủi ro khi xảy ra sự cố cháy xe điện
Trong trường hợp gặp phải sự cố cháy liên quan đến xe điện, việc áp dụng biện pháp chữa cháy phù hợp rất quan trọng để hạn chế lan rộng đám cháy cũng như bảo vệ tính mạng con người. Hiểu biết đúng cách xử lý sẽ góp phần cứu vãn tình hình nhanh chóng hơn so với biện pháp chữa cháy thông thường áp dụng cho các loại phương tiện khác.
Sử dụng phương tiện chữa cháy phù hợp để làm mát và ngăn cháy lan
Xe điện sử dụng pin lithium-ion có tính chất vật liệu đặc thù nên phương tiện chữa cháy cần ưu tiên nước lạnh hoặc bình chữa cháy bột chuyên dụng để làm nguội kịp thời phần pin bị quá nhiệt. Việc làm mát ngay từ đầu giúp ngăn cản phản ứng dây chuyền gây bùng phát ngọn lửa lớn hơn.
Di dời vật liệu dễ cháy khỏi khu vực nguy hiểm
Để hạn chế tối đa thiệt hại lan tỏa khi có đám cháy xảy ra, việc chuyển nhanh các vật dụng dễ bắt lửa như giấy, vải hoặc dầu nhớt khỏi khu vực gần chiếc xe bị sự cố là điều hết sức cần thiết. Điều này giúp ngọn lửa không có thêm nhiên liệu để phát triển mạnh hơn.
Đặc điểm xử lý sự cố cháy xe điện khác biệt so với cháy thông thường
Khác với các vụ hỏa hoạn thông thường chỉ cần dập lửa bằng bình CO2 hoặc bình bọt chữa cháy tiêu chuẩn thì đám cháy do pin lithium-ion lại phức tạp hơn nhiều lần. Người tham gia cứu hộ phải trang bị kiến thức chuyên sâu cùng đồ bảo hộ phù hợp vì khói độc từ pin phát tán cực kỳ nguy hiểm đồng thời phải kiểm soát nguồn nhiệt lâu dài mới tránh tái phát.
Nâng cao năng lực ứng phó cháy nổ xe điện tại TPHCM
Trước thực trạng nguy cơ ngày càng gia tăng của tai nạn liên quan đến xe điện, Công an Thành phố Hồ Chí Minh đã chủ động triển khai nhiều giải pháp nâng cao khả năng ứng phó sự cố của lực lượng phòng chống cháy chữa cháy địa phương. Việc này hướng tới mục tiêu giảm thiểu tối đa thiệt hại về người và tài sản trong bối cảnh số lượng người sử dụng phương tiện xanh ngày càng đông đảo.
Phối hợp xây dựng danh mục trang thiết bị chữa cháy chuyên dụng
Lực lượng chức năng đang nghiên cứu trang bị thêm những thiết bị chuyên biệt phục vụ cho việc dập tắt đám cháy liên quan đến xe điện như bình chữa cháy dung dịch mát lạnh hay hệ thống cảm biến nhiệt tự động cảnh báo nguy hiểm kịp thời. Sự thay đổi này giúp từng bước thích nghi với đặc điểm riêng biệt của loại hình tai nạn mới.
Tăng cường đào tạo và trang bị cho lực lượng phòng cháy chữa cháy
Việc huấn luyện chuyên sâu kỹ thuật xử lý đám cháy do pin lithium-ion là ưu tiên hàng đầu hiện nay đối với cán bộ chiến sĩ phụ trách phòng chống hỏa hoạn trên địa bàn TPHCM. Song song đó, đầu tư vào trang thiết bị bảo hộ cá nhân phù hợp nhằm đảm bảo sức khỏe cho đội ngũ cứu hộ cũng được đặt lên mức ưu tiên cao.
Vai trò của các cơ quan chức năng trong quản lý và kiểm soát rủi ro
Bên cạnh lực lượng phòng chống cháy chữa cháy, các đơn vị quản lý thị trường, sở công thương cùng cơ quan quản lý nhà nước đóng vai trò then chốt trong việc giám sát tính hợp pháp của thiết bị pin – sạc được bán ra thị trường. Công tác phối hợp chặt chẽ giữa các bên sẽ nâng cao hiệu quả quản lý rủi ro tổng thể liên quan đến phương tiện giao thông thân thiện với môi trường này.
Xu hướng phát triển xe điện và yêu cầu đảm bảo an toàn
“Công an TPHCM chỉ ra những lỗ hổng an toàn gây cháy nổ xe điện” đồng thời nhấn mạnh rằng cùng với xu hướng tăng trưởng mạnh mẽ của dòng phương tiện xanh tại Việt Nam thì việc tuân thủ quy tắc an toàn sử dụng trở thành nhiệm vụ cấp bách đối với mỗi người dân. Bên cạnh đó, hoàn thiện hành lang pháp lý về kỹ thuật cũng như phòng chống hỏa hoạn đóng vai trò nền tảng đảm bảo một tương lai phát triển bền vững.
Sự cần thiết của việc tuân thủ quy tắc an toàn của người dân
“Ý thức tự giác áp dụng đúng quy trình vận hành như lựa chọn sạc phù hợp hay không để thiết bị luôn ở trạng thái tốt nhất đóng vai trò quyết định nhằm tránh tai nạn đáng tiếc xảy ra,” chuyên gia an toàn nhấn mạnh. Việc tích cực cập nhật kiến thức sử dụng cũng góp phần lớn trong việc giảm thiểu rủi ro.
Hoàn thiện quy chuẩn kỹ thuật và phòng cháy chữa cháy từ cơ quan chức năng
“Các đơn vị chức năng đang ráo riết xây dựng quy chuẩn kỹ thuật cụ thể dành riêng cho dòng sản phẩm này,” đại diện Công an TPHCM chia sẻ. Quy trình kiểm tra chất lượng đầu vào nghiêm ngặt cùng tiêu chí phòng chống nhiễu loạn dòng diện được đặt lên hàng đầu nhằm tạo lập môi trường vận hành an toàn hơn.
Kiểm soát hiệu quả nguy cơ cháy nổ trong tương lai
“Song song với các biện pháp kỹ thuật, công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng sẽ góp phần tạo nên mô hình quản lý rủi ro tổng thể,” theo khuyến cáo từ ngành cảnh sát PCCC. Việc kết hợp giữa công nghệ hiện đại cùng ý thức xã hội chính là chìa khóa kiểm soát thành công những nguy cơ tiềm tàng này.
Kết luận về vấn đề lỗ hổng an toàn gây cháy nổ xe điện tại TPHCM
“Công an TPHCM chỉ ra những lỗ hổng an toàn gây cháy nổ xe điện” là lời cảnh báo quan trọng giúp nâng cao cảnh giác đối với cả người dùng lẫn nhà quản lý về một vấn đề ngày càng cấp thiết trong bối cảnh giao thông đô thị hiện đại hóa nhanh chóng. Nắm bắt đầy đủ nguyên nhân tiềm ẩn cùng việc thực hiện triệt để các khuyến cáo sử dụng sẽ góp phần hạn chế tối đa rủi ro mất mát do tai nạn gây ra. Đồng thời, sự phối hợp đồng bộ giữa lực lượng chức năng và cộng đồng sẽ mở đường cho một môi trường đi lại xanh sạch nhưng vẫn luôn đảm bảo tuyệt đối về mặt an toàn phòng chống hỏa hoạn.

