Taxi bay đang tạo ra làn sóng đổi mới trong lĩnh vực giao thông hiện đại tại Trung Quốc, hứa hẹn giải pháp di chuyển nhanh chóng và tiện lợi trong các thành phố đông đúc. Tuy nhiên, hành trình để những phương tiện bay này thực sự cất cánh và vận hành hiệu quả vẫn gặp phải nhiều thách thức lớn. Bài viết sẽ phân tích sâu sắc những ‘cơn gió ngược’ đang kìm hãm sự phát triển của taxi bay tại quốc gia tỷ dân này.
Bối cảnh phát triển nền kinh tế tầm thấp tại Trung Quốc
Trung Quốc đang hướng tới việc xây dựng nền kinh tế dựa trên công nghệ và dịch vụ ở tầng thấp của không gian, nơi mà các thiết bị bay không người lái và ô tô bay có thể vận hành linh hoạt. Đây được xem như bước đệm quan trọng nhằm thúc đẩy sự phát triển của các giải pháp vận tải đô thị tương lai. Mô hình kinh tế này không chỉ mang lại những lợi ích về mặt kỹ thuật mà còn mở ra cơ hội lớn cho ngành công nghiệp drone và taxi bay phát triển bên cạnh các ngành công nghiệp truyền thống.
Ứng dụng thực tiễn của công nghệ drone trong đời sống
Công nghệ drone đã ngày càng chứng minh vai trò thiết yếu trong nhiều lĩnh vực như giao hàng nhanh, giám sát môi trường, nông nghiệp chính xác và cứu hộ khẩn cấp. Những ứng dụng thực tiễn này không chỉ giúp nâng cao năng suất mà còn làm nền tảng phát triển các loại hình ô tô bay với khả năng vận chuyển người trong tương lai gần.
Tốc độ tăng trưởng và tiềm năng thị trường kinh tế tầm thấp
Thị trường kinh tế tầm thấp ở Trung Quốc được dự báo sẽ tăng trưởng mạnh mẽ nhờ vào sự quan tâm đầu tư từ cả khu vực tư nhân lẫn chính phủ. Nhu cầu về các dịch vụ vận tải bằng thiết bị bay có thể giúp giải quyết bài toán giao thông đô thị ngày càng phức tạp, tạo ra một thị trường tiềm năng với giá trị hàng tỷ USD.
Các khu vực trọng điểm dẫn đầu phát triển taxi bay và drone
Một số thành phố như Thượng Hải, Quảng Châu và Thâm Quyến đã trở thành trung tâm thử nghiệm và phát triển công nghệ taxi bay cũng như drone do sở hữu hệ sinh thái công nghệ mạnh mẽ cùng sự hỗ trợ tích cực từ chính quyền địa phương. Các cửa ngõ giao thông hàng không đô thị tại đây được kỳ vọng sẽ trở thành mô hình mẫu cho các khu vực khác trên toàn quốc.
Nỗ lực thúc đẩy phát triển ô tô bay và dịch vụ bay tầm thấp
Trước xu thế mới, chính phủ Trung Quốc đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ nhằm thúc đẩy sự phát triển của ngành ô tô bay và dịch vụ bay tầm thấp. Việc xây dựng cơ sở hạ tầng phù hợp cùng các chương trình hợp tác với doanh nghiệp là những bước đi thiết yếu để tạo điều kiện cho taxi bay có thể sớm thương mại hóa.
Một chiếc máy bay eVTOL bay lên bầu trời tại một cảng ở Quảng Châu, tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc. (Nguồn: Ng Han Guan)
Chính sách hỗ trợ từ chính quyền địa phương và trung ương
Các cấp chính quyền từ trung ương đến địa phương đồng loạt đưa ra những ưu đãi về thuế, hỗ trợ nghiên cứu phát triển cũng như đơn giản hóa thủ tục pháp lý để thu hút đầu tư vào lĩnh vực ô tô bay. Đồng thời, các quy định về quản lý không phận cũng được điều chỉnh nhằm tạo thuận lợi cho việc thử nghiệm và vận hành thương mại taxi bay.
Các dự án, kế hoạch xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ taxi bay
Việc lập kế hoạch xây dựng mạng lưới bãi cất hạ cánh chuyên dụng tại các trung tâm đô thị và khu vực ngoại vi được xem là nền tảng then chốt để taxi bay có thể vận hành liên tục và an toàn. Các dự án xây dựng sân đáp dành riêng cho xe điện cất cánh thẳng đứng (eVTOL) đang được triển khai nhằm chuẩn bị cho giai đoạn thương mại hóa rộng rãi.
Các hãng hàng không eVTOL và mục tiêu khai thác thương mại
Nhiều hãng sản xuất ô tô bay trong nước đã đặt mục tiêu khai thác thương mại taxi bay trong vòng vài năm tới thông qua việc hợp tác với các nhà quản lý hàng không và doanh nghiệp dịch vụ. Họ tập trung phát triển mẫu xe có khả năng hoạt động hiệu quả trong điều kiện đô thị phức tạp, đồng thời đáp ứng yêu cầu an toàn cao nhất.
Mạng lưới bãi cất hạ cánh và kế hoạch mở rộng dịch vụ bay đô thị
Máy bay trực thăng không người lái chở khách EH216-S của EHang đã được cấp phép sản xuất hàng loạt. (Nguồn: EHang)
Hệ thống các bãi đáp tiếp tục được mở rộng nhằm kết nối hiệu quả giữa những điểm trọng yếu trong thành phố giúp giảm thiểu thời gian di chuyển so với phương tiện truyền thống. Kế hoạch này còn bao gồm thiết lập mạng lưới kết nối liên vùng tạo điều kiện thuận lợi cho hành khách sử dụng dịch vụ taxi bay một cách thường xuyên.
Thách thức công nghệ đối với taxi bay
Dù nhận được nhiều sự kỳ vọng, taxi bay vẫn đang phải đối mặt với những hạn chế nghiêm trọng về mặt công nghệ khiến quá trình thương mại hóa diễn ra chậm hơn dự kiến. Vấn đề pin, chi phí sản xuất cao cùng rủi ro an toàn đều là những ‘cơn gió ngược’ ảnh hưởng mạnh đến tiến trình phát triển.
Giới hạn về thời gian bay và công nghệ pin hiện nay
Pin lithium-ion vẫn là lựa chọn phổ biến cho ô tô bay nhưng dung lượng chưa đủ lớn để đảm bảo thời gian hoạt động kéo dài đáp ứng nhu cầu di chuyển liên tục. Đồng thời, trọng lượng pin lớn cũng ảnh hưởng đến hiệu suất tổng thể khiến quãng đường tối đa bị giới hạn đáng kể so với kỳ vọng ban đầu.
Chi phí sản xuất cao và rào cản thương mại hóa
Việc chế tạo ô tô bay đòi hỏi vật liệu đặc biệt cùng công nghệ sản xuất tiên tiến dẫn đến chi phí đầu tư ban đầu rất lớn. Điều này làm gia tăng giá bán và khó khăn khi đưa sản phẩm ra thị trường đại chúng, đặc biệt khi chưa có quy mô sản xuất đủ lớn để giảm giá thành sản phẩm.
Sự cố an toàn và rủi ro trong quá trình thử nghiệm
Quá trình thử nghiệm taxi bay thường xuyên chứng kiến các tình huống bất ngờ liên quan đến lỗi kỹ thuật hoặc điều kiện thời tiết bất lợi. Những sự cố này đặt ra yêu cầu nghiêm ngặt hơn về kiểm tra an toàn trước khi đưa vào vận hành thương mại nhằm tránh nguy cơ tai nạn ngoài ý muốn.
Hạn chế về chính sách và kiểm soát không phận
Ngoài các thách thức về công nghệ, những quy định chặt chẽ về quản lý không phận cũng ảnh hưởng đáng kể đến sự phát triển của taxi bay tại Trung Quốc. Việc kiểm soát nghiêm ngặt dưới độ cao nhất định cùng số lượng sân đáp hạn chế tạo ra áp lực lên khả năng vận hành linh hoạt của phương tiện này.
Kiểm soát nghiêm ngặt không phận dưới 1.000 mét
Không phận đô thị dưới độ cao 1.000 mét được bảo vệ nghiêm ngặt nhằm đảm bảo an toàn cho máy bay truyền thống cũng như dân cư dưới mặt đất. Điều này gây khó khăn cho việc xin phép hoạt động thường xuyên hoặc mở rộng mạng lưới dịch vụ taxi bay bởi yêu cầu phối hợp phức tạp giữa nhiều bên liên quan.
Số lượng sân bay đăng ký hạn chế so với các quốc gia khác
Việc xây dựng và cấp phép sân đáp phù hợp cho taxi bay còn khá hạn chế do yêu cầu khắt khe về mặt quy hoạch đô thị cũng như tiêu chuẩn an toàn hàng không nghiêm ngặt hơn nhiều so với sân đáp máy bay truyền thống. Điều này khiến hạ tầng chưa theo kịp tốc độ phát triển của ngành công nghiệp mới.
Nỗ lực cải cách chính sách và đơn giản hóa thủ tục phê duyệt
Nhằm tháo gỡ nút thắt về pháp lý, chính phủ Trung Quốc đang thúc đẩy quá trình cải cách các quy định liên quan đến quản lý không phận dưới thấp, đồng thời đơn giản hóa quy trình cấp phép cho hoạt động taxi bay. Tuy nhiên đây vẫn là hành trình dài cần sự phối hợp giữa nhiều cơ quan chức năng để tạo nên môi trường thuận lợi nhất.
Triển vọng và con đường phát triển trong tương lai
Dù gặp phải nhiều thách thức nhưng tương lai của ngành taxi bay tại Trung Quốc vẫn rất sáng sủa nếu tận dụng tốt nguồn lực từ chính phủ, doanh nghiệp cùng cộng đồng học thuật để thúc đẩy nghiên cứu đổi mới sáng tạo. Sự phối hợp đồng bộ giữa các bên sẽ quyết định tốc độ ứng dụng rộng rãi của công nghệ này vào cuộc sống.
Dự báo thị trường kinh tế tầm thấp đến năm 2035
Theo các chuyên gia phân tích, đến năm 2035 thị trường kinh tế tầm thấp ở Trung Quốc sẽ đạt giá trị hàng trăm tỷ nhân dân tệ với đóng góp chủ yếu từ dịch vụ giao thông bằng thiết bị bay bao gồm taxi điện cất hạ cánh thẳng đứng (eVTOL). Đây là tín hiệu tích cực mở ra nhiều cơ hội việc làm cũng như thúc đẩy phát triển công nghệ nội địa.
Vai trò phối hợp giữa chính phủ, doanh nghiệp và học thuật
“Ba trụ cột” bao gồm nhà nước, doanh nghiệp tư nhân và viện nghiên cứu đại học đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy sáng tạo kỹ thuật cũng như hoàn thiện khung pháp lý cần thiết giúp ngành ô tô bay có thể vững bước tiến lên phía trước một cách bài bản và hiệu quả.
Các yếu tố quyết định tốc độ ứng dụng taxi bay trong xã hội
“Những cơn gió ngược” bao gồm rào cản công nghệ, chi phí đầu tư lớn cùng hệ thống quản lý chưa hoàn thiện sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến việc áp dụng rộng rãi taxi bay vào cuộc sống thường nhật. Thêm vào đó là yêu cầu nâng cao nhận thức cộng đồng để đảm bảo sự chấp nhận của hành khách đối với loại hình di chuyển mới mẻ này.
Mục tiêu chủ yếu phục vụ du lịch và ngành công nghiệp
“Taxi bay” được kỳ vọng sẽ đóng vai trò then chốt trong việc phục vụ nhu cầu di chuyển nhanh tại vùng du lịch nổi tiếng cũng như hỗ trợ logistic nội bộ trong các khu tổ hợp công nghiệp quy mô lớn. Đây là bước đi chiến lược giúp tận dụng tối đa lợi thế của phương tiện vận tải trên không tầng thấp.
Những khó khăn cần vượt qua để taxi bay thực sự cất cánh tại Trung Quốc
Taxi bay tại Trung Quốc đang đứng trước nhiều thử thách to lớn từ phía công nghệ đến chính sách quản lý khiến giấc mơ giao thông trên bầu trời đô thị chưa thể hiện thực hóa ngay lập tức. Tuy nhiên với tiềm năng thị trường rộng lớn cùng nỗ lực phối hợp đồng bộ giữa nhà nước, doanh nghiệp và học thuật, ngành nghề này vẫn giữ vững triển vọng tươi sáng trong tương lai gần nếu biết vượt qua những ‘cơn gió ngược’ hiện hữu.
